Saç Dökülmesi Neden Olur, Nasıl Geçer?

Saç dökülmesi, pek çok kişinin hayatında karşılaşabileceği yaygın bir sorundur ve genellikle çeşitli faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar. Mevsimsel değişiklikler, stres, demir eksikliği ve hormon bozuklukları gibi nedenler saç dökülmesine yol açabilir. Ancak, bazı durumlarda saç dökülmesi ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Uzun süreli ve belirgin saç dökülmesi, altta yatan daha önemli sağlık problemlerinin bir işareti olabilir. Bu nedenle, saç dökülmesiyle ilgili bir endişe yaşayan bireylerin, uzman bir doktora danışmaları önemlidir. Saç dökülmesinin genel olarak anlaşılması ve olası tedavi yöntemlerinin öğrenilmesi, bu yaygın sorunla başa çıkmada ilk adımdır. [2]

Peki saç dökülmesi nedenleri nelerdir ve saç dökülmesi nasıl önlenir? 

Saç Dökülmesi Nedir?

Saç dökülmesi, herkesin hayatında karşılaşabileceği yaygın bir durumdur ve birçok farklı sebepten kaynaklanabilir. Sağlıklı bir saç derisinde yaklaşık olarak 100 bin adet saç bulunur ve yetişkinlerde günde ortalama 100-150 tel saç dökülmesi normal kabul edilir. Ancak, hormonal değişiklikler, beslenme alışkanlıkları, kimyasal maddelere maruz kalma, genetik yatkınlık, sistemik hastalıklar, kıl gelişim bozuklukları, ilaçlar, psikolojik stres ve saç derisi hastalıkları gibi faktörler saç dökülmesine neden olabilir.

Her saç teli, kabaca üç aşamalı bir yaşam döngüsünden geçer. Birinci evre, büyüme evresi, saç uzama evresidir. Bu evreden sonra bir dinlenme evresine geçen saç, 2-3 hafta boyunca bekler ve daha sonra dökülme evresine girer. Dökülen saçın yerine, saç folikülünden yeni saç üretilir.

Saç dökülmesi, yaşam döngüsünün doğal bir parçası olsa da, altta yatan nedenlerin belirlenmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması önemlidir. Bu nedenle, saç dökülmesiyle ilgili endişeleriniz varsa, uzman bir doktora başvurmanız önerilir. [3] [1]

Saç Dökülmesi Neden Olur?

Saç dökülmesine sebep olacak fiziksel ve genetik faktörler mevcuttur. Her saç telinin kendine özgü bir yaşam döngüsü bulunmaktadır. Tipik olarak, bir saç telinin yaşamı 4 ila 6 yıl arasında sürer, ardından dinlenme aşamasına geçer ve sonunda dökülür. Bu dökülme süreci tamamen doğal olup, günlük olarak 50 ila 100 tel arası saç kaybı normal kabul edilir. Ancak, bu miktarın üzerinde bir saç dökülmesi yaşanıyorsa, özellikle banyo sırasında saç miktarının artması veya saç tarama esnasında elinize normalden fazla saç telinin gelmesi durumunda, bu durumun ciddiye alınması gerekebilir. Saç dökülmesinin birden fazla olası nedeni bulunmakla birlikte, en önemli adım bu nedenin tespit edilerek uygun tedavi yöntemlerinin uygulanmasıdır.

Genetik Faktörler

Saç dökülmesi, kadınlar ve erkekler arasında farklı kökenlere sahiptir. Erkeklerde sıkça görülen saç kaybı genellikle kalıtsal ve hormonlara duyarlı olan erkek tipi saç dökülmesidir, toplumun yarısından fazlasında meydana gelir. Bu tür dökülme genellikle uzun vadeli bir süreçtir ve yaş ilerledikçe daha belirgin hale gelir, sonunda saç ekimi gibi çözümlere ihtiyaç duyabilir. 

Kadınlarda saç dökülmesi de benzer durumlarda görülebilir. Özellikle ailesinde saç dökülmesi geçmişi olanlar bu riskle karşı karşıya olabilirler. Son yıllarda, genç kızlarda erkek tipi saç dökülmesinin arttığı gözlemlenmiştir, bu da 16-18 yaş arasında başlayabilir. Bu artışın nedenleri arasında aşırı stres, dengesiz beslenme, uzun süreli açlık ve hormonal dengesizlikler yer alabilir. Kadın tipi saç dökülmesinde, hormonal tedavilere ek olarak diğer tedavi yöntemlerinin kullanılması başarı oranlarını artırabilir.

Yanlış Beslenme

Beslenme diyetinize de bağlı olarak saç dökülmesi etkileri görülebilir. Bu, saç dökülmesi nedenleri arasından sık rastlanan bir faktördür. Düzenli ve dengeli bir beslenme düzeninden sapmak, uzun süreli açlıklar, monoton bir diyet ve yüksek karbonhidrat içeren gıdaların tüketimi, sonuç olarak saç dökülmesine neden olabilir. Bu durumun tedavisi oldukça pratik olup, dengeli bir beslenme programına geçiş önemlidir.

Kozmetik etkenler

Özellikle kozmetik kullanımının günümüzde artması, saça uygulanan kozmetik ve kimyasal ürünler saç dökülmesinde etkili bir faktör olabilir. Kullanılan saç boyaları gibi kimyasal ürünler saç yapısını etkiler. Saçları sıkı bağlamak, saçların ısıya maruz kalması (fön gibi işlemler) saç dökülmesi nedenleri arasındaki etkenlerdendir. 

Stres

Stresin tüm vücudumuza etkileri aşikardır. Bu etkiler arasında saç dökülmesi de mevcuttur. Stres hormonu, saç büyümesini olumsuz yönde etkiler. 

Hamilelik ve Doğum Sonrası Saç Dökülmesi

Doğum sonrası dökülme olarak adlandırılan bir durum, genellikle doğumdan sonra 2-3 ay içinde başlar. Bu, hamilelik sırasında normalde dökülmesi gereken ancak dökülmeyen saçların doğumdan sonra ani bir şekilde topluca dökülmesinden kaynaklanır. Uzman kontrolünde alınacak takviyeler, bu durumun hafifletilmesine yardımcı olabilir.

Mevsimsel Saç Dökülmesi

Mevsim geçişleri de bir çok neden gibi saç dökülmesi habercisi olabilir. İnsanlar da diğer canlılar gibi mevsim geçişlerinde bedensel, hormonal ve duygusal değişimler yaşarlar, ki bu oldukça normaldir. Bu değişiklikler, zaman zaman saç foliküllerini etkileyerek dökülmeye yol açabilir. Mevsim geçişlerinde normalden daha fazla saç dökülmesi görülse de, bu genellikle kalıcı saç kaybına neden olmaz.

[1] [2][4]

Saç Dökülmesi Nasıl Geçer, Ne İyi Gelir?

Bazı saç dökülme türleri, stresi azaltarak, sağlıklı bir diyetle beslenerek ve uygun saç bakım tekniklerini kullanarak önlenebilir. Kalıtsal saç dökülmesine bağlı saç kaybı ise bazen ilaçlarla önlenir. Ayrıca, saç şekillendirme için aşırı ısı veren aletlerin kullanımı sınırlanmalı, hafif ve saç tipinize uygun şampuanlar tercih edilmeli, beslenmede omega-3, B12, folik asit ve D vitamini gibi besinlere yer verilmeli ve stresten kaçınılması, saç dökülmesinden korunmada yardımcı olabilir. Saç dökülmesi için şampuanlar yardımıyla da, dökülmene karşı saçınızı koruyabilirsiniz. Genel olarak saç dökülmesine nasıl önlenir sorusuna cevap için bir kaç yöntem deneyebilirsiniz: 

-Saç derisine masaj yapmak

-Saç bakım rutinini değiştirmek

-Saç türünüze uygun şampuan ve saç bakım ürünleri kullanmak

-Su tüketimini arttırmak

-Stres faktörlerini azaltmak

-Omega-3, biotin, B12, folik asit ve D vitaminden zengin beslenmek ve takviye almak

-Saçta kimyasal kullanımını kesmek

-Saç modelinde değişiklikler

-Yoğun ısı veren saç şekillendiricilerden kaçının

[8] [5] [6]

Sağlıklı Saçlar İçin Nelere Dikkat Edilmesi Gerekir?

Saç dökülmesini önlemek ve sağlıklı saç büyümesini teşvik etmek için, günlük alışkanlıklarda bazı değişiklikler yapmak gereklidir. Bu değişiklikler arasında sağlıksız diyet alışkanlıklarından kaçınmak, uyku düzenine dikkat etmek, stresten uzak durmak ve vücudun ihtiyaç duyduğu çinko, B12, omega-3 ve folik asit gibi vitamin-mineralleri almak yer alır. Ayrıca, antioksidan açısından zengin olan sebzeler ve meyvelerin tüketilmesi ve fast food tarzı beslenme alışkanlıklarından kaçınılması da önemlidir. Bu önlemler, saç dökülmesini azaltmanın ve sağlıklı saç büyümesini desteklemenin etkili yollarıdır. 

Normalden fazla saç kaybı, aşırı saç dökülmesi, saçlarda gözle görülen incelme gözlemlendiğinde en kısa zamanda uzman dermatoloğa başvurmanız yararlı olacaktır. [8]

 Kaynakça

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538178/
2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/hair-loss-the-latest-science-on-causes-treatment-and-prevention#Growth-cycles-in-hair-follicles
3. https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss/types
4. https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss/causes
5. https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss/treatment
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8808739/
7. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/07853890.2016.1180426
8. https://www.health.harvard.edu/a_to_z/hair-loss-a-to-z